മുസ്നദ്:
സഹാബികളുടെ പേരുകള്‍ ക്രമീകരിച്ചു ക്രോടീകരിച്ച ഹദീസ് സമാഹാരങ്ങല്‍ക്കാണ് മുസ്നദ് എന്ന് പറയുന്നത്. അതായത്, ഓരോ സഹാബിയും റിപ്പോര്‍ട്ട് ചെയ്ത മൊത്തം ഹദീസുകളെ പ്രത്യേകം പ്രത്യേകമായി ക്രോടീകരിച്ചത്.
പ്രധാന മുസ്നദ്കള്‍ :
1 - മുസ്നദ് ഇമാം അഹ്മദ് (241 - ഹിജ്ര)സഹാബികളുടെ പേരുകള്‍ ക്രമീകരിച്ചു ക്രോടീകരിച്ച ഹദീസ് സമാഹാരങ്ങല്‍ക്കാണ് മുസ്നദ് എന്ന് പറയുന്നത്. അതായത്, ഓരോ സഹാബിയും റിപ്പോര്‍ട്ട് ചെയ്ത മൊത്തം ഹദീസുകളെ പ്രത്യേകം പ്രത്യേകമായി ക്രോടീകരിച്ചത്.
പ്രധാന മുസ്നദ്കള്‍ :
2 - മുസ്നദ് ഹുമൈദി (219 - ഹിജ്ര)
3 - മുസ്നദ് ത്വയാലിസീ (204 - ഹിജ്ര)
4 - മുസ്നദ് അബീ യഅല (307 - ഹിജ്ര)
അല്‍ മആജിം സ്വഹാബിമാരുടെയോ, ഗുരുനാധന്മാരുടെയോ, നാടുകളുടെയോ അടിസ്ഥാനത്തില്‍ ക്രോഡീക്രിക്കപ്പെട്ട ഹദീസ് സമാഹാരങ്ങള്‍ക്കാണ് " അല്‍ മആജിം " എന്ന് പറയുന്നത്. ഇത് മിക്കവാറും അക്ഷരമാലാ ക്രമത്തില്‍ ആയിരിക്കും.
ഉദാ : അല്‍ മു അജമുല്‍ കബീര്‍ - ത്വബറാനി (ഹിജ്ര-360 ), അല്‍ മുഅജമുല്‍ ഔസത്വ- ത്വബറാനി (ഹിജ്ര-360 ) അദ്ധേഹത്തിന്‍റെ ശൈഖുമാരുടെ പേരുകളുടെ അടിസ്ഥാനത്തില്‍ ക്രോഡീകരിക്കപ്പെട്ട ഇതില്‍ മുപ്പതിനായിരത്തോളം ഹദീസുകള്‍ ഉണ്ട്.
അല്‍ ജാമിഉ
വിശ്വാസം , (അഖിദ) വിധികള്‍, ഭക്ഷണ പാനീയ മര്യാതകള്‍, യാത്ര, ചരിത്രം, ഖുറാന്‍ വിയാഖ്യാനം, തുടങ്ങിയവയുമായി ബന്ദപ്പെട്ട ഹദീസ് സമാഹാരത്തിനാണ് 'അല്‍ ജാമിഉ' എന്ന് പറയുന്നത്.
ഉദാ :
അല്‍ ജാമിഉസ്സഹിഹ് - ഇമാം ബുഖാരിഅല്‍ ജാമിഉസ്സഹിഹ് - ഇമാം മുസ്ലിം
ജാമിഉ - ഇമാം നവവി
ജാമിഉ - മഅമര്‍
സുനന്‍: കര്‍മ ശാസ്ത്ര ക്രമത്തില്‍ ക്രോഡീകരിക്കപ്പെട്ടവയാണ് സുനനുകള്‍. ഇതില്‍ 'മര്‍ഫുഅ' ആയ ഹദീസുകള്‍ മാത്രമേ ഉണ്ടാവുകയുള്ളൂ. ഉദാ :
- സുനനു അബീ ദാവുദ്
- സുനനു ഇബിന്‍ മാജ
- സുനനു ന്നസാഇ
- സുനനു ദാറഖു ത്നി
- സുനനുല്‍ ബൈഹഖി
മുസ്വന്നഫ് :
'മര്ഫുഉം ' മൌഖ്‌ഫും' 'മഖതുഉം ' ആയ ഹദീസുകള്‍ ഉള്‍പ്പെടുത്തിക്കൊണ്ട് , കര്‍മ ശാസ്ത്ര ക്രമത്തില്‍ ക്രോഡീകരിക്കപ്പെട്ട ഹദീസ് സമാഹാരത്തിനാണ് മുസ്വന്നഫ് എന്ന് പറയുന്നത്. ഇതില്‍ സ്വഹാബതിന്‍റെ വാക്കുകളും , താബിഉകളുടെയും , താബീ താബിഉകളുടെയും ഫത്വകളും ഉണ്ടായിരിക്കുംഉദാ :
- മുസ്വന്നഫ് അബ്ദു റസാഖു (ഹിജ്ര 211 )
- മുസ്വന്നഫ് ഇബ്ന്‍ അബീ ശൈബ (ഹിജ്ര 235 )
